Η Χάλκη συμπεριλαμβάνεται στα Πριγκηπόννησα(Adalar), ένα σύμπλεγμα 9 νησιών στη Θάλασσα του Μαρμαρά, νότια της Κωνσταντινούπολης, στο στόμιο του κόλπου της Νικομήδειας(İzmitKörfezi) που αποτελείται από 4 μεγάλα νησιά (Πρώτη, Αντιγόνη, Χάλκη, Πρίγκηπος) και 5 μικρότερα (Πίτα, Νέανδρος, Οξειά, Πλάτη, Αντιρόβυθος). Αν κάνετε ταξίδι στην Τουρκία μην αμελήσετε μια μονοήμερη εκδρομή στα Πριγκηπόννησα.
Νέα εκδρομή, άρθρο 2015 για Χάλκη
Η Χάλκη(Heybeliada) με έκταση 2,350 τ.χλμ. είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Πριγκηποννήσων και απέχει από την Κωνσταντινούπολη 19 km και από το Μικρασιατικό ακρωτήριο του Μάλτεπε 5 km. Ανατολικά της Χάλκης βρίσκεται η Πρίγκηπος(το μεγαλύτερο νησί), δυτικά είναι το μικρό νησάκι Πίτα(ή όπως αποκαλείται Χουλιάρι λόγω του σχήματος) και η Αντιγόνη, βόρεια είναι το Μάλτεπε και νότια ανοιχτή θάλασσα(προς τη μεριά του Çınarcık).
Το βάθος της θάλασσας προς Μάλτεπε φτάνει τα 16-27 μέτρα, ενώ νότια είναι48-55-60 μέτρα. Μεταξύ Χάλκης και Πλάτης τάνει μέχρι και 90 μέτρα.
Λόγω της παρουσίας του οξειδίου του σιδήρου, το χώμα της Χάλκης είναι κοκκινωπό(Terra Rosa). Από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν γνωστή η ύπαρξη ορυχείων σιδήρου αλλά κυρίως χαλκού στο νησί. Λέγεται ότι το όνομα Χάλκη το πήρε για αυτό τον λόγο.
Η Χάλκη είναι καταπράσινο νησί λόγω πεύκων, έχοντας το πιο πυκνό δάσος από όλα τα Πριγκηπόννησα και αξίζει αν πάτε ταξίδι στην Τουρκία να αφιερώσετε μια μέρα για εκδρομή στο νησί.
Όπως κατεβαίνετε από το καράβι στη Χάλκη, στα αριστερά σας είναι η επιβλητική Τούρκικη Ναυτική Σχολή και κάπου κρυμμένη μέσα της η μονή της Παναγίας Καμαριώτισσας(ή ότι θα απέμεινε από αυτήν). Το 15ο αιώνα ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος ανέγειρε ναό και μονή του Προδρόμου. Τελικά, το συγκρότημα αυτό έμεινε γνωστό ως μονή της Θεοτόκου Καμαριώτισσας από ένα μικρό ναό της Θεοτόκου του οποίου η καμπάνα ήταν κρεμασμένη σε μια πετρόκτιστη καμάρα. Στα κτήρια της μονής αυτής είχε φιλοξενηθεί η Εμπορική Σχολή (1831-1916). Στο ίδιο μέρος λειτούργησε και το ορφανοτροφείο θηλέων (1919-1942). Τελικά όμως το 1942 καταλήφθηκε οριστικά από την τουρκική κυβέρνηση και έγινε παράρτημα της εκεί ναυτικής σχολής. Το αρχιτεκτονικό στυλ της κατασκευής είναι μοναδικό σε όλη την Πόλη(σταυρός) και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά(αν και "κλειστό") μνημεία. Η εικόνα έχει μεταφερθεί στη Θεολογική Σχολή...
Στα δεξιά σας απλώνεται το ΚΑΙ, μια παραλία με αμέτρητα καφέ, που προσφέρεται για ξεκούραση και το γνωστό τσάι στα μικρά ποτηράκια και βόλτες. Υπάρχουν και εστιατόρια.
Προχωρώντας προς το τέλος του ΚΑΙ βγαίνουμε στο δρόμο που οδηγεί στο ΟΜΙΚΡΟΝ, δηλαδή το λεγόμενο μικρό γύρο του νησιού.
Στη Χάλκη υπάρχουν τρεις λόφοι. Το ΟΜΙΚΡΟΝ είναι γύρω από τον τρίτο λόφο(Λόφος της Ελπίδας) ύψους 85 μέτρων και στην κορυφή βρίσκεται η Θεολογική Σχολή μαζί με την εκκλησία της Αγίας Τριάδας(11ος αιώνας). Κάποια στιγμή θα συναντήσουμε προς το τέλος του ΟΜΙΚΡΟΝ τα απομεινάρια ενός ανεμόμυλου που χρησιμοποιούνταν κάποτε από τους μοναχούς του Μοναστηρίου της Αγίας Τριάδας. Βλέπει προς την Πρίγκηπο και αποδεικνύει ότι υπήρχε παραγωγή σιταριού στο νησί(τόση ώστε τουλάχιστον να θρέψει δυο μοναστήρια). Τα απομεινάρια του άλλου μήλου βρίσκονται πάνω στον πιο υψηλό λόφο του νησιού(Κουτρουλόμηλος) ύψους 136 μέτρων.
Στη Χάλκη, όπως και στα άλλα Πριγκιπόνησα απαγορεύονται τα αυτοκίνητα και μηχανάκια και δεν υπάρχουν λεοφωρεία. Υπάρχουν όμως άμαξες με άλογα και ενοικιάζονται και ποδήλατα.
Για να πάτε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα πρέπει να πάρετε μια τέτοια άμαξα. Θα τις βρείτε να σταθμεύουν(σαν στάση για ταξί) όταν στο ΚΑΙ στο ύψος περίπου από όπου αναχωρούν τα καταμαράν στρίψετε αριστερά(Ή ρωτήστε για τα Payton). Φυσικά μπορείτε να σταματήσετε μια άμαξα και αν τη συναντήσετε στο δρόμο.
Από το 1844, επί πατριαρχίας Γερμανού Α΄, η μονή Αγίας Τριάδας ξεκινά να φιλοξενεί τη Θεολογική Σχολή στη Χάλκη. Το κτήριο όμως που στέγαζε τη σχολή μετατράπηκε σε ερείπιο μετά το σφοδρό σεισμό του 1894. Το νέο κτήριο εγκαινιάζεται το 1896 και είναι έργο του Περικλή Φωτιάδη.
Από το 1923 και εξής οι εκάστοτε σχολάρχες εκτελούν και καθήκοντα του ηγούμενου της μονής Αγίας Τριάδας. Μεταξύ 1844 και 1919 η σχολή είχε επτά τάξεις: τέσσερις λυκειακές και τρεις θεολογικές. Το 1919-1923 καταργήθηκε το λυκειακό τμήμα και η σχολή λειτούργησε ως ακαδημία πέντε τάξεων. Το 1923 επανήλθε η παλιά επτατάξια μορφή της και το 1951 προστέθηκε ένα έτος στο θεολογικό τμήμα. Ωστόσο, το 1971 έκλεισε το θεολογικό τμήμα της σχολής έπειτα από εντολή των τουρκικών αρχών.
Από το επίπεδο που βρίσκεται η θάλασσα και ανηφορικά σε σχήμα αμφιθεατρικό απλώνονται τα σπίτια της Χάλκης. Στη σημερινή κατάσταση βρίσκουμε κάθε είδους κτίσματα, από μοντέρνες βίλλες μέχρι φτηνοκατασκευές. Το ενδιαφέρον μας εστιάζεται στα θαυμάσια παλιά ελληνικά ξήλινα επί το πλείστον σπίτια που κτίστικαν από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα έως το πρώτο μισό του 20ου.
Είναι δουλειά Ελλήνων αρχιτεκτόνων και τεχνικών που χρησιμοποίησαν ξύλο το οποίο κρατά το σπίτι σε σχετικά ιδανική θερμοκρασία τα καλοκαίρια και τους χειμώνες και αντέχει στους σεισμούς.
Μιλάμε για σπίτια με θαυμάσια σκαλίσματα, διώροφα ή τριώροφα. Ζούσαν τουλάχιστον στα τριώροφα πλούσιοι Έλληνες με πολυπληθή οικογένεια και υπηρετικό προσωπικό.
Μπορεί να είχαν ξεκλείδωτες τις πόρτες, τα πηγάδια και στέρνες τους τις είχαν κλειδωμένες λόγω της έλλειψης πόσιμου νερού στη Χάλκη.
Πολλά από τα εντυπωσιακά θέρετρα των εύπορων Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα και ορισμένα έχουν αναπαλαιωθεί φανερώνοντας την παλιά αρχοντιά του νησιού.
Στις αρχές του 19ου αιώνα από την Πόλη για να φτάσεις στη Χάλκη με μεγάλες βάρκες έκανες τρεις ώρες. Το 1846 μπήκε το πρώτο πλοίο της γραμμής. Αλλά μιλάμε για 1 βαπόρι που εκτελούσε 2 δρομολόγια, 1 πηγαιμός 1 γυρισμός.
Σήμερα, αν πάτε εκδρομή στα Πριγκηπόννησα, υπάρχουν πάρα πολλά δρομολόγια προς πολλές κατευθύνσεις(Sirkeci, Kabatas, Kadikoy, Moda, Bostanci, Kartal, Yalova.
UPDATE: Το Δημοτικό Σχολείο Χάλκης(Δημοτική Αστική Σχολή ) γίνεται "Κέντρο Ερευνών Ήχου"
Συνεχίζεται...
Encyclopaedia of the Hellenic World, Constantinople
Χάλκη (Τουρκία) - Βικιπαίδεια
Heybeliada - Wikipedia, the free encyclopedia
Halkiden Heybeliye--Orhan Turker
All images except maps are original and can be used only after contacting us. All rights reserved.
Text: licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial 3.0 Greece License
Νέα εκδρομή, άρθρο 2015 για Χάλκη
Για τη συναυλία στη Χάλκη της Ρεμπούτσικα δείτε εδώ
Η Χάλκη(Heybeliada) με έκταση 2,350 τ.χλμ. είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Πριγκηποννήσων και απέχει από την Κωνσταντινούπολη 19 km και από το Μικρασιατικό ακρωτήριο του Μάλτεπε 5 km. Ανατολικά της Χάλκης βρίσκεται η Πρίγκηπος(το μεγαλύτερο νησί), δυτικά είναι το μικρό νησάκι Πίτα(ή όπως αποκαλείται Χουλιάρι λόγω του σχήματος) και η Αντιγόνη, βόρεια είναι το Μάλτεπε και νότια ανοιχτή θάλασσα(προς τη μεριά του Çınarcık).
Το βάθος της θάλασσας προς Μάλτεπε φτάνει τα 16-27 μέτρα, ενώ νότια είναι48-55-60 μέτρα. Μεταξύ Χάλκης και Πλάτης τάνει μέχρι και 90 μέτρα.Λόγω της παρουσίας του οξειδίου του σιδήρου, το χώμα της Χάλκης είναι κοκκινωπό(Terra Rosa). Από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν γνωστή η ύπαρξη ορυχείων σιδήρου αλλά κυρίως χαλκού στο νησί. Λέγεται ότι το όνομα Χάλκη το πήρε για αυτό τον λόγο.
Η Χάλκη είναι καταπράσινο νησί λόγω πεύκων, έχοντας το πιο πυκνό δάσος από όλα τα Πριγκηπόννησα και αξίζει αν πάτε ταξίδι στην Τουρκία να αφιερώσετε μια μέρα για εκδρομή στο νησί.Όπως κατεβαίνετε από το καράβι στη Χάλκη, στα αριστερά σας είναι η επιβλητική Τούρκικη Ναυτική Σχολή και κάπου κρυμμένη μέσα της η μονή της Παναγίας Καμαριώτισσας(ή ότι θα απέμεινε από αυτήν). Το 15ο αιώνα ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος ανέγειρε ναό και μονή του Προδρόμου. Τελικά, το συγκρότημα αυτό έμεινε γνωστό ως μονή της Θεοτόκου Καμαριώτισσας από ένα μικρό ναό της Θεοτόκου του οποίου η καμπάνα ήταν κρεμασμένη σε μια πετρόκτιστη καμάρα. Στα κτήρια της μονής αυτής είχε φιλοξενηθεί η Εμπορική Σχολή (1831-1916). Στο ίδιο μέρος λειτούργησε και το ορφανοτροφείο θηλέων (1919-1942). Τελικά όμως το 1942 καταλήφθηκε οριστικά από την τουρκική κυβέρνηση και έγινε παράρτημα της εκεί ναυτικής σχολής. Το αρχιτεκτονικό στυλ της κατασκευής είναι μοναδικό σε όλη την Πόλη(σταυρός) και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά(αν και "κλειστό") μνημεία. Η εικόνα έχει μεταφερθεί στη Θεολογική Σχολή...
Στα δεξιά σας απλώνεται το ΚΑΙ, μια παραλία με αμέτρητα καφέ, που προσφέρεται για ξεκούραση και το γνωστό τσάι στα μικρά ποτηράκια και βόλτες. Υπάρχουν και εστιατόρια.
Προχωρώντας προς το τέλος του ΚΑΙ βγαίνουμε στο δρόμο που οδηγεί στο ΟΜΙΚΡΟΝ, δηλαδή το λεγόμενο μικρό γύρο του νησιού.
Στη Χάλκη υπάρχουν τρεις λόφοι. Το ΟΜΙΚΡΟΝ είναι γύρω από τον τρίτο λόφο(Λόφος της Ελπίδας) ύψους 85 μέτρων και στην κορυφή βρίσκεται η Θεολογική Σχολή μαζί με την εκκλησία της Αγίας Τριάδας(11ος αιώνας). Κάποια στιγμή θα συναντήσουμε προς το τέλος του ΟΜΙΚΡΟΝ τα απομεινάρια ενός ανεμόμυλου που χρησιμοποιούνταν κάποτε από τους μοναχούς του Μοναστηρίου της Αγίας Τριάδας. Βλέπει προς την Πρίγκηπο και αποδεικνύει ότι υπήρχε παραγωγή σιταριού στο νησί(τόση ώστε τουλάχιστον να θρέψει δυο μοναστήρια). Τα απομεινάρια του άλλου μήλου βρίσκονται πάνω στον πιο υψηλό λόφο του νησιού(Κουτρουλόμηλος) ύψους 136 μέτρων.Στη Χάλκη, όπως και στα άλλα Πριγκιπόνησα απαγορεύονται τα αυτοκίνητα και μηχανάκια και δεν υπάρχουν λεοφωρεία. Υπάρχουν όμως άμαξες με άλογα και ενοικιάζονται και ποδήλατα.
Για να πάτε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα πρέπει να πάρετε μια τέτοια άμαξα. Θα τις βρείτε να σταθμεύουν(σαν στάση για ταξί) όταν στο ΚΑΙ στο ύψος περίπου από όπου αναχωρούν τα καταμαράν στρίψετε αριστερά(Ή ρωτήστε για τα Payton). Φυσικά μπορείτε να σταματήσετε μια άμαξα και αν τη συναντήσετε στο δρόμο.Από το 1844, επί πατριαρχίας Γερμανού Α΄, η μονή Αγίας Τριάδας ξεκινά να φιλοξενεί τη Θεολογική Σχολή στη Χάλκη. Το κτήριο όμως που στέγαζε τη σχολή μετατράπηκε σε ερείπιο μετά το σφοδρό σεισμό του 1894. Το νέο κτήριο εγκαινιάζεται το 1896 και είναι έργο του Περικλή Φωτιάδη.
Από το 1923 και εξής οι εκάστοτε σχολάρχες εκτελούν και καθήκοντα του ηγούμενου της μονής Αγίας Τριάδας. Μεταξύ 1844 και 1919 η σχολή είχε επτά τάξεις: τέσσερις λυκειακές και τρεις θεολογικές. Το 1919-1923 καταργήθηκε το λυκειακό τμήμα και η σχολή λειτούργησε ως ακαδημία πέντε τάξεων. Το 1923 επανήλθε η παλιά επτατάξια μορφή της και το 1951 προστέθηκε ένα έτος στο θεολογικό τμήμα. Ωστόσο, το 1971 έκλεισε το θεολογικό τμήμα της σχολής έπειτα από εντολή των τουρκικών αρχών.
Από το επίπεδο που βρίσκεται η θάλασσα και ανηφορικά σε σχήμα αμφιθεατρικό απλώνονται τα σπίτια της Χάλκης. Στη σημερινή κατάσταση βρίσκουμε κάθε είδους κτίσματα, από μοντέρνες βίλλες μέχρι φτηνοκατασκευές. Το ενδιαφέρον μας εστιάζεται στα θαυμάσια παλιά ελληνικά ξήλινα επί το πλείστον σπίτια που κτίστικαν από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα έως το πρώτο μισό του 20ου.
Είναι δουλειά Ελλήνων αρχιτεκτόνων και τεχνικών που χρησιμοποίησαν ξύλο το οποίο κρατά το σπίτι σε σχετικά ιδανική θερμοκρασία τα καλοκαίρια και τους χειμώνες και αντέχει στους σεισμούς.
Μιλάμε για σπίτια με θαυμάσια σκαλίσματα, διώροφα ή τριώροφα. Ζούσαν τουλάχιστον στα τριώροφα πλούσιοι Έλληνες με πολυπληθή οικογένεια και υπηρετικό προσωπικό.
Μπορεί να είχαν ξεκλείδωτες τις πόρτες, τα πηγάδια και στέρνες τους τις είχαν κλειδωμένες λόγω της έλλειψης πόσιμου νερού στη Χάλκη.
Πολλά από τα εντυπωσιακά θέρετρα των εύπορων Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα και ορισμένα έχουν αναπαλαιωθεί φανερώνοντας την παλιά αρχοντιά του νησιού.
Στις αρχές του 19ου αιώνα από την Πόλη για να φτάσεις στη Χάλκη με μεγάλες βάρκες έκανες τρεις ώρες. Το 1846 μπήκε το πρώτο πλοίο της γραμμής. Αλλά μιλάμε για 1 βαπόρι που εκτελούσε 2 δρομολόγια, 1 πηγαιμός 1 γυρισμός.
Σήμερα, αν πάτε εκδρομή στα Πριγκηπόννησα, υπάρχουν πάρα πολλά δρομολόγια προς πολλές κατευθύνσεις
UPDATE: Το Δημοτικό Σχολείο Χάλκης(Δημοτική Αστική Σχολή ) γίνεται "Κέντρο Ερευνών Ήχου"
Συνεχίζεται...
Encyclopaedia of the Hellenic World, Constantinople
Χάλκη (Τουρκία) - Βικιπαίδεια
Heybeliada - Wikipedia, the free encyclopedia
Halkiden Heybeliye--Orhan Turker
All images except maps are original and can be used only after contacting us. All rights reserved.
Text: licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial 3.0 Greece License
Πολύ καλή περιήγηση! Θα ήθελα να την επισκεφτώ και καλοκαίρι να δω τι γίνεται με μπάνιο κτλ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ @KitsosMitsos! Απέφυγα να γράψω σε αυτό το πρώτο άρθρο για τη Χάλκη για μέρη που κάνει κανείς μπάνιο διότι σε αντίθεση με το πως ήταν τα πράγματα όταν παραθέριζα εκεί τώρα η θάλασσα δεν είναι και τόσο καλή. Φύκια τσούχτρες κλπ. Αν θέλει κανείς οπωσδήποτε να πάει για μπάνιο η Στραβοβολή(Kablo) πρέπει να μην έχει χαλάσει. Είναι βέβαια λίγο μακρυά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ .ΧΑΛΚΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΩΡΑΙΩΤΕΡΟ ΝΗΣΙ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ.ΑΛΩΣΤΕ ΓΙ'ΑΥΤΟ ΔΙΑΛΕΞΑΝ ΟΙ ΠΡΩΓΟΝΟΙ ΜΑΣ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΟΥΝ ΕΚΕΙ ΤΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕ ΕΚΕΙ ΤΟ ΣΑΝΑΤΟΡΙΟ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΠΟΛΥ ΚΑΛΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ.ΕΓΩ ΣΑΝ ΠΑΛΙΟΣ ΓΕΝΝΗΜΑ ΘΡΕΜΑ ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΣΥΝΗΣΤΩ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΔΕΝ ΤΗΝ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙ ΟΠΟΣΔΗΠΟΤΕ ΝΑ ΠΑΝΕ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΑΝΟΙΞΗ Η ΦΘΙΝΩΠΟΡΟ ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΝ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦώτη έχεις δίκιο κατά τη γνώμη μου, είναι το ομορφότερο νησί. Ευχαριστούμε για το σχόλιο. Σαν Χαλκινός που είσαι θα θέλαμε να μοιραστείς μαζί μας ιστορίες, εμπειρίες ή ταξιδιωτικές συμβουλές κλπ για τη Χάλκη. Αν θέλεις να επικοινωνήσεις μαζί μας το email μας φαίνεται στην αριστερή στήλη κάτω-κάτω.
ΑπάντησηΔιαγραφή